Digitale reconstructie van het Mikveh in Abterode: een getuige van het Joodse leven!
Op 6 juli 2025 werd in Witzenhausen een project voor de digitale reconstructie van het Mikwe in Abterode gepresenteerd om het Joodse leven tastbaar te maken.

Digitale reconstructie van het Mikveh in Abterode: een getuige van het Joodse leven!
De heropleving van de Joodse cultuur en geschiedenis in Hessen krijgt vorm. Daartoe behoort onder meer de digitale reconstructie van de Abterode “Mikveh”, een ritueel badhuis dat ooit van groot belang was voor de Joodse gemeenschap in Abterode. Tijdens een plechtige ceremonie overhandigde Felix Münch, adjunct-directeur van het Staatscentrum voor Burgereducatie in Hessen, het goedkeuringsbericht voor dit project aan Dr. Martin Arnold. Ook aanwezig waren Friedhelm Junghans, de burgemeester van Meißner, en Claudia Stul, spreker bij het Hessische Staatscentrum voor Burgereducatie. HNA meldt over de stappen voor de wederopbouw, die mogelijk worden gemaakt door oude bouwplannen uit 1889 en financiering vanuit het staatshoofdkwartier.
Het ‘Mikwe’ zal digitaal worden gereconstrueerd en zal, met behulp van de nieuwste VR-technologie, een educatieve plek worden die niet alleen historische perspectieven biedt, maar de hedendaagse samenleving ook herinnert aan het belang van het Joodse leven. Dr. Arnold benadrukte het belang van het herstel van de zichtbaarheid van de Joodse cultuur en geschiedenis, vooral nadat de Joodse gemeenschap in Abterode tijdens het nationaal-socialisme was weggevaagd. In dit verband is het ook vermeldenswaard dat de synagoge in het verleden werd omgebouwd tot mestopslagplaats.
De rol van de mikwe in de Joodse gemeenschap
Het “mikwe” is niet zomaar een badhuis, maar een plaats van religieuze heiliging volgens de regels van het Joodse geloof. Volledige onderdompeling in water is een cruciaal kenmerk. Het gebruik ervan is gebruikelijk vóór de bruiloft en vóór de bekering tot het jodendom, maar er zijn ook veel gelegenheden in orthodoxe gemeenschappen waarin vrouwen de mikwe bezoeken, zoals het Joods Museum vertegenwoordigt. De reconstructie biedt daarom niet alleen een kans om de structurele structuur te laten zien, maar ook inzicht in de religieuze praktijken en het belang van deze instituties in de joodse gemeenschap.
In het verleden waren rituelen en rituele baden niet het middelpunt van het algemeen belang, hoewel het mikwe, samen met de synagoge en de begraafplaats, essentiële onderdelen zijn van een orthodoxe gemeenschap. De digitale reconstructie van het mikwe in Abterode zou als voorbeeld kunnen dienen voor andere gemeenschappen en laat zien hoe belangrijk het is om de religieuze tradities en hun architecturale implementatie te begrijpen.
Educatie en betrokkenheid
De leer- en herdenkingsplek in de synagoge van Abterode biedt nu al een digitaal aanbod dat toegankelijk is voor schoolklassen, vormselgroepen en volwassenen. Daartoe behoort een uitgebreide database met 169 gigabyte aan informatie over joodse gemeenschappen in het district Werra-Meißner, die via tablets kan worden bekeken. Ook de voormalige synagoge in Eschwege is virtueel te bezichtigen en biedt directe toegang tot de overblijfselen van het joodse leven.
Het pad dat de Joodse gemeenschap in Duitsland sindsdien heeft gevolgd, is een proces van voortdurende wederopbouw geweest. Na de Holocaust lag de nadruk op het revitaliseren van Joodse tradities. In 1950 werd bijvoorbeeld de Centrale Raad van Joden in Duitsland opgericht om Joodse gemeenschappen te verenigen en antisemitisme tegen te gaan, zoals de bpb vat samen. Deze terugkeer naar tradities en de overdracht naar de volgende generatie zijn essentieel om de historische herinnering levend te houden.
De nieuwe digitale mikwe in Abterode vertegenwoordigt niet alleen een brug naar vervlogen tijden, maar biedt ook een creatieve en respectvolle ruimte voor toekomstige generaties om de Joodse cultuur en geschiedenis in een moderne context te ervaren.